Pse folklori malazez i ngjanë atij shqiptar ?

E dini që kjo është një pyetje shumë e vështirë për t`iu përgjigjur? Jo pse në te ka ndonjë teori relativiteti të rëndë apo edhe më të rendë se ajo e Ajnshtajnit’ por sepse neve na ka munguar guximi të themi ;

“ Mjaft mo ! malazezët u krijuan nga ne , nga gjaku ynë, nga njerëzit tanë , nga folklori ynë , nga tokat tona !  

Mungonte guximi , frika ; ishte hipokrizia  ynë dhe një mori arsyesh tjera të cila ishin shkaktar të ndarjes së një pjese të madhe të kombit dhe më mashtrimet , vullnetin , luftën e qoft largëve u krijua një popull tjetër i cili nuk është asgjë tjetër veç se shqiptar. Ishte Rusia , Serbia , Turqia që e dëshiruan këtë copëtim .

Malazezët  e shkolluar por edhe ata që jetojnë në malet më të larta  të Malit të Zi , e dinë të vërtetën e tyre. Këtë të vërtetë e dinë e dhe serbët e pas Garashaninit ( 1840 ); e dinë edhe rusët si “ donator “ të krijimit  të një populli të madh serb ; por e dinë edhe turqit -otoman që e përkrahen me të gjitha mjetet ndarjen tonë .

S`di sa e dini që nga kisha ortodokse serbe mbahet një fond historik i quajtur Rastsko ; është një “kompletim” i historisë serbe me të gjitha “ marifetet “ e mashtrimit historik.

Temën që dua ta trajtoj është nxjerrë nga  “Sličnost folklora kod Arbanasa i Crnogoraca (http://www.rastko.rs/rastko-al/folklor/sorovic-folklor_l.php) pra “Ngjashmëria e folklorit tek Shqiptarët dhe Malazezët”

Shikoni asgjë nuk është e rastit ; një folklor i njëjtë i kultivuar me mijëra vjet në tokat tona dhe takat e “tyre” nuk ka ngjashmëri por është vet ai , i njëjti  të cilit mundohen t`i japin pak ngjyrë tjetër po r finalja e të gjithave është që të “ tregohet “ se ne jemi serb të albanizuar. Pra ?

E njohim lahutarin Avdo Megjedoviq nga Sanxhaku ?

Ai ishte , sigurisht që ishte shqiptar por sot ai njihet si Homer i Ballkani , por malazez .

Në fusnotë  e keni një shpjegim për te , për të cilin ne pak ose hiq dimë diçka .(1)

Në “Rastko” shkruan ;  “ Arbanasit e Kosovës dhe Metohisë , si dhe ata të Shqipërisë veriore , kanë shumë karakteristika të njëjta të cilat rrjedhin nga lidhje familjare dhe jetësore ,të jetuara në kushte të njëjta , të përzier apo nga fqinjësia . Rregullimin fisnor  , të vetmit në Europë janë malazezët dhe shqiptarët që e kanë . Normale është kjo se sllavët e as grekët nuk kanë rregullim fisnor.”

“ Posaçërisht  tek shqiptarët dhe malazezët folklori dhe zakonet janë të ngjashme, si këngët dhe vallet popullore, tregimet e vjetra, përrallat, gjë e gjëzat , fjalët e urta si dhe : vëllamia  (pobratimstvo ), kumbaria, festa fetare, këndimi me lahutë , vajtimet , besëtytnitë e tjera , të cilat për shkak të karakterit të shkrimit nuk mund ti  përmendi.

“Këngët popullore lirike dhe epike janë tek të dy popujt, shumica me motive të njëjta. Lahuta (gusla ) i përcjellë të gjitha. Së bashku e këndojnë Kalanë e Shkodres, Gjergj Elez Alinë,Omer i Merima, Bolani Dojçin , Luftën e Kosovës pasta kënët për Mujen e Halilin , Zukë Bajraktarin , Kraleviq Markun dhe Mark Milanin (Da navedemo samo nekoliko, kao što su: Zidanje Skadra na Bojani, Đerđelez Alija, Omer i Merima, Bolani Dojčin, Boj na Kosovu, zatim pesme o Muju i Halilu, Zuku Bajraktaru, o Marku Kraljeviću, o Marku Miljanovu itd. )”

“Si tek malazezët ashtu edhe tek shqiptarët është e zvilluar ndjenja e nderit dhe e krenarisë, si dhe lavdisë luftarake (Kod Arbanasa i Crnogoraca osobito je razvijeno osećanje časti i ponosa i najviše se slavi junaštvo,)” . Të mirremi vesh , se të gjitha këto veti të përbashkëta nuk janë tek serbët (fxh)

Fjalët e urta popullore duken si të parëndësishme por ato e marrin kuptimin e tyre dhe e paraqesin mençurinë popullore kur tregohen në rastin e caktuar.

( Literatura që e ke përdorur “Rastko” është kjo : 1. Pleme Vasojevići, od R. Veševića 2. Po Albaniji — dojmovi s puta, od L. Mihačevića 3. Glasnik muzeja Kosova i Metohije IV i V 4. Srpske narodne pesme, od V. Karadžića 5. Naš narodni život, od T. Đorđevića 6. Srpsko-arnautski rečnik, od Lj. Kujundžića 7. Srbija i Albanija, od D. Tucovića 8. Narodne pesme zbirka Novice Šaulića. (http://www.rastko.rs/rastko-al/folklor/sorovic-folklor_l.php “

Gjaku i  i malazezëve është tëholluar shumë, por shkrimi im e ka qëllimin t`iu tregojë atyre si dhe botës sllave se ata ishin  ne, janë nga ne dhe në ish tokat tona .

Noel Malcolm tha : “ Shqiptarët i kanë në dispozicion me miliona dukumenta nga ku mund ta shkruajnë historinë e tyre” Por ne nuk kemi themel !

Nga: 

1 ) (Avdo Međedović (selo Obrov kod Bijelog Polja,^[1], 1875—1953) bio je muslimanski guslar iz Crne Gore. Jedan je od najvećih muslimanskih epskih pesnika. Njegova epska pesma Ženidba Smailagić Meha ima 12.311 stihova i duga je kao Ilijada i Odiseja.^[2] Američki naučnik Milman Peri, istraživač i profesor sa Univerziteta Harvard iz prve polovine 20. vijeka, nazvao ga je „balkanskim Homerom”.

U detinjstvu nije pohađao nikakvu školu, a nakon navršenog punoletstva punih devet godina je služio u osmanskoj vojsci i za to vreme dobro savladao osmanski turski jezik i u Solunu završio podoficirsku školu. Posle povratka iz vojske životni vek je proveo na imanju u rodnom Obrovu, radeći u porodičnoj radnji (kasapnici) u Bijelom Polju. Sa guslama se susreo još u ranom detinjstvu a guslarsku veštinu je učio prvo od oca Huseina, koji je bio odličan guslar, a kasnije i od drugih čuvenih guslara toga vremena: Ćor Husa Husovića, Nezira Kaljića i drugih. Zahvaljujući izuzetnom talentu i veštini, tokom vremena je postao najveći i najtraženiji guslar i narodni pevač u kraju.

Istraživajući epsko stvaralaštvo na širem balkanskom području, a u cilju odgonetanja tzv. „homerovskog pitanja”, jedan od najuticajnijih klasičnih filologa 20. veka, profesor na prestižnom američkom univerzitetu Harvard, Milman Peri, zabeležio je, tokom 1935. godine, na specijalnim aluminijumskim fonografskim pločama, 80.000 Avdovih epskih stihova.^[3] Na osnovu tih istraživanja Peri je zasnovao savremenu teoriju usmene književnosti i modernu homerologiju. Nastavljač Perijevog rada na sakupljanju epskog stvaralaštva Albert Bates Lord, takođe profesor na Harvardu, godine 1950/51, zabeležio je još 18.000 Međedovićevih stihova, kompletirajući na taj način impozantnu kolekciju od oko 100.000 stihova „sandžačkog Homera” Avda Međedovića.^[4]

Referencat www.danas.rs, „Zaslužujemo bogat kulturni život“, objavljeno 4. avgusta 2011, pristupljeno 13. februara 2014. www.bosnjaci.me, „Avdo Međedović (1875—1953)“, objavljeno 29. juna 2013, pristupljeno 13. februara 2014.  ;Parry, Milman; Parry, Adam (editor) (1971), The making of Homeric verse. The collected papers of Milman Parry, Oxford: Clarendon Press :Lord, Albert Bates (1960), The singer of tales, Cambridge, Mass.: Harvard University Press; www.danas.rs, „Povratak „Homera sa Obrova“, objavljeno 25. marta 2010, pristupljeno 13. februara 2014. ;www.slobodnaevropa.org, „Crnogorci ljube lance“, objavljeno 18. februara 2012, pristupljeno 13. februara 2014.;www.youtube.com, „FILM AVDO MEDJEDOVIC BALKANSKI HOMER“, objavljeno 15. maja 2012, pristupljeno 13. februara 2014. )