Pas pushtimit fashist të Kosovës dhe trojeve të tjera shqiptare , shumë arsimtarë me origjinë shqiptare (por që jetojnë në Kosovë) u kthyen nga Shqipëria për të dhënë kontributin e tyre në fushën e arsimit dhe të kulturës .
Ardhja e tyre për shqiptarët e këndej kufirit ngjallte shpresa për luftimin me sukses të analfabetizmit të tepruar .
Në Kosovë shumica e popullsisë ishte analfabete .
Edhe ata nxënës që kishin kryer shkollën fillore katër klasëshe në gjuhën serbo-kroate kishin vështirësi . E vetmja mënyrë për të përparuar me shpejtësi drejt mësimit të shkrim-lexim ishin organizimet e kurseve .
Kështu , në qershor të vitit 1941 , mësuesit nga Shqipëria organizuan kësi lloj kursesh në shumë qendra dhe vendbanimeve shqiptare , si në : Pejë , Prizren , në Gjakovë , në Prishtinë , në Ferizaj , në Gjilan , Mitrovicë , Vushtrri , Podujevë , Plavë , Guci , Ulqin , Kërçovë , në Dibër , në Tetovë dhe në shumë vende të tjera .
Numri i vijuesve të kursit ishte shumë i madh .
Në këto kurse mësohej lexim-shkrim në gjuhën shqipe dhe historia e shqiptarëve , duke filluar që nga periudha ilire , periudha e artë e kohës së Gjergj Kastriotit , e Lidhjes Shqiptare të Lidhjes së Prizrenit , Lidhjes së Pejës , e Pavarsisë së lavdishme së Shqipërisë dhe tema të tjera që përcilleshin me interes të jashtëzakonshëm .
Nga kjo mund të kuptojmë se interesimi për mësimin e gjuhës shqipe dhe e historisë së popullit shqiptar ishte shumë i madh . Mund të kuptojmë se nxënësit dëshirojnë të bëhen patriot të çështjes kombëtare shqiptare .
Në interesimin e kursistëve shqiptar për njohjen e historisë shekullore dhe të lavdishme të popullit shqiptar , ndikonte edhe shuna , represioni dhe mohimi i të drejtave kombëtare shqiptare nga Serbia dhe Jugosllavia .
Kjo dhunë dhe represioni nga serbo-sllavët kishte filluar të ushtrohej që nga pushtimi i Kosovës dhe i viseve të tjera shqiptare në vitin 1912 .
Gjatë verës së vitit 1941 në mësimet e gjuhës dhe të kulturës shqipe në Kosovë u përfshinë rreth 5000 nxënës dhe 1500 të rritur , kurse në trevat shqiptare në Maqedoni (FYROM) morën pjesë rreth 2500 nxënës dhe 1200 të rritur .
Njëri ndër personalitetet më të njohura të mësuesve shqiptar të kësaj kohe ishte edhe Xhevdet Doda , i cili me kontributin e tij më të madh e dha në Prizren .
Edhe në vitet vijuese 1942-1943 vazhdoi puna intensive në fushën e arsimit . Ata nxënës dhe kursistë , të cilët përvetësuan njohuritë e domosdoshme , më vonë shërbyen edhe si mësues në anë të ndryshme të Kosovës dhe të viseve të tjera shqiptare .