Gjithmonë shqiptar do të jesh – Hilë Mosi

Shkruan : Brilant Gashi

Bota kundër shqiptarëve (shkrimi #13)
 
Poetë mund të bëhen një pjesë e konsiderueshme e njerëzve . Poetët shqiptar të fillim-shekullit XIX dhe fund-shekullit XX , do të jenë në zemrat e çdo dëshmori . Fjalët e tyre për atdhetarët dhe gjithë atyre që kontribuan për atdhe , do të mbeten në shumë zemra .
 
Kështu ishte edhe poeti ynë Hilë Mosi . Lindja e tij më 22 Prill 1885 , dëshmoi se Shkodra , do të jetë gjithmonë vendi ku do të nxirreshin edhe shumë heronjë të tjerë , edhe pas Hilë Mosit . Hilë Mosi , luftoi vetëm për idenë kombëtare .
 
Ai kishte dalur me pushkë në krahë , në kohët e errët të robërisë dhe shpërndau libra në gjuhën shqipe dhe flamuj me rrezik gijotin . Ky shqiptar ishte njëri nga figurat më të ndritshme politike para e pas shpalljes së Pavarësisë dhe ishte pjesë e brezit të dytë të Rilindasve Shqiptar .
 
Edhe pse je në varr , gjithmonë shqiptar do të jesh o i madhi Hilë Mosi . Askush nuk ka pasur dijeni se si të të vlerësojnë . “Fanatizëm n’paq për fe , atdhetar i drejt nuk je .”
 
Prindi ishte i vetmi frymëzim për të , në misionin për t’u kushtuar propagandës kombëtare , duke u gjetur në Vjenë , në 1902 me shokë të tjerë nën kryesinë e Gjergj Pekmezi bashkëpunoi me shoqërinë letrare “Dija” , e cila mot për mot botoi nji kalendar , dhe nxorri një fletore me emër “Vllaznija” .
 
Sakoli ishte pseudonimi i tij , që prej momentit kur ai filloi të shkruante vjerrsha dhe proza . Këtu edhe fillon jeta politike e atdhetarit Hilë Mosi . Profesioni i tij ishte që të botonte në gazetën e re “Shqiptari” me ikanakët , Ibrahim Mehmet Naxhin , Dervish Himën dhe Eqrem bej Vlorën .
 
Më pas , fat deshi që të kthehej në atdhe dhe të themelonte shoqërinë “Gegnija” , menjëherë pas kushtetutës së xhonturqëve në vitin 1908 . Pjesëmarrja e tij në Kongresin e Manastirin , do të shënonte si një nga datat më të rëndësishme për të . Më pas ishte edhe luftëtar i pushkës në Kryengritjen e Malësisë së Veriut .
 
Jeta e Hilë Mosit , ishte një shembull i gjallë atdhedashurie , veprimtarie dhe vetmohimi për qëllime kombëtare . Ky është njëri ndër shpirtrat e kombit .
 
Ishte viti 1924 , gjatë qeverisë së Fan Nolit , kur ai ishte Prefekt i Korçës dhe Gjirokastrës . Tre vite më vonë , ai u kthye në Shqipëri pas amnistisë së dhënë nga Ahmet Zogu dhe u bë Ministër i Punëve Publike , kurse më 1930 u bë edhe Ministër i Arsimit .
 
Poatin si ministër e mbajti , deri në fund të jetës më 1933 . “Shkruej poezi , poezia asht forma më perfekte e Artit .” – i thoshte Petro Marko Hilë Mosit , i cili gjatë asaj kohe jo edhe fortë të mirë , ishin njohur .
 
Si shkak i polemikave të shumta në shtypin e kohës mes Hilë Mosit dhe At Anton Harapit , Fishta ishte i detyruar t’i shkruante një polemikë atdhetarit Hilë Mosi . Titulli i kësaj polemike ishte “Gabove Hilë!” . Këtë polemikë , ai e bashkoi me veprën “Bujari” , por e vërteta ishte se Mosi nuk e kapërdiu .
 
Pasi që Petro Marko i thoshte “Shkruej poezi , poezia asht forma më perfekte e artit” , ai ka një veprimtari të mirë letrare , dhe gjithashtu kishte përvojë në këtë fushë pasi që ai shkroi dhe botoi vjerrsha në shoqërinë letrare “Dija” .
 
Në vitet e errëta 1913 botoi në Triestë një grumbull poezish me emrin “Zani i Atdheut” , vjerrsha atdhetarie , vjerrsha që mishin e trupin t’a bëjnë kokrra dhe vjerrsha të përpiluara në mënyrën më të mirë të mundshme .
 
Ai ka merita të mëdha në historinë e letërsisë shqiptare për poezinë prej 138 vargjesh me titullin “Natyra” në të cilën takohet prova më e parë e përshtatjes së heksametrit me shqipen .
 
Atdhetari i madh Hilë Mosi vdes në Shkurt të vitit 1933 , duke lënë pas shumë nga veprat e tij më të mira . Lavdi të përjetshme Hilë Mosit . Gjithmonë shqiptar do të jesh !
Shperndaje ne

The Author

Brilant Gashi

Përgjithmonë Shqiptar ...

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *

Ky sajt përdor Akismet-in për të pakësuar numrin e mesazheve të padëshiruara. Mësoni se si përpunohen të dhënat e komentit tuaj.