Nga perpjekja per te thene gjithe te kaluaren tone historike, ashtu konciz dhe shkurt; Dhe nga njohuri te shumta qe kam vjelur po nga lexime te mija te shumta me del, se: Ne gadishullin Ilirik ishim vetem ne dhe se po quheshim ilir dhe se ishim te ndare ne fise te shumta te cilat secili prej tyre kishte nje organizim te tije te brendshem ndersa qe po bashkepunonte ose edhe ishte ne konflikt me ndonje nga fise te tjera. Meq organizimi ishte fisnor per teke te udheheqesit te tyre ose per nevoja nga me te ndryshme po sulmonin, pushtonin ose edhe po sundonin pjese dhe teritor te njeri tjetrit e here here edhe po sundonin njeri tjetrin dhe teritor te tyre ne tersi. Me pas do bien nen pushtim te te huajve ashtu pak nga pak gjithere duke bere rezistence te paorganizuar ose ndojhere duke bashkepunuar ne mes vete, por duke mos patur ndoj organizim shteteror a perandorak per t’u theksuar. Pas luftes se kryqzatave mesjetare ku te dominonin luftra per teritor por qe po shoqeroheshin me shperndarjen dhe imponimin e fese ketyre popullatave- fiseve qe po pushtoheshin e po binin nen sundim. Romaket dhe Bizantinet vecse kishin sjellur dhe rrenjosur fe te tyre rimo- katolike dhe sllavo- orthodokse ne keto vise kurse qe qeverisjen ia kishin lene krerve ilir por te cilet perandorive po iu paguanin takse, po iu jepnin haraq dhe sipas nevojes po luftonin krah tyre duke iu dhene luftetare te shumte e edhe komandant.
Ne keto rrethana ishin bere perpjekje dhe ishte arritur te krijoheshin organizime forme principatash qe po udhehiqeshin nga princ te tyre te cilet per interesa te tyre po perpiqeshin te rrisnin keto principata te tyre dhe te paraqisnin force qofte per pushtime te reja ose per t’u mbrojtur nga sivllezer te tyre. Vie kohe e pushtimit turk, nga perandori osmane, dhe keta i gjene ashtu krejt te daktisur e te lodhur nga perplasje ne mes vete. Mec keta kishin nje organizim, dhe mec njohin rrezikun nga pushtim i ri kesaje here nga turqit, perpiqen te bejne rezistence por ja qe po ju mungonin edhe mundesi por edhe organizim dhe bashkepunim i duhur. Te mos harrojme se edhe metej po flasim vetem per pasardhes ilir, kurse qe popullata te tjera qe na permende historia e shtremberuar krejtesish edhe mund te kishte si ardhacak por qe nuk po paraqitnin ne asnje cep te Ilirise element te organizuar e as shumice. Mesyerja e turkut ishte e madhe dhe teper e fuqishme, ndaj edhe perballja me ushtrine e tije ishte e rrepte.
Te permende se vecmas kishin rezistuar arberit dhe epirotet, prandaj kjo e kishte bere Sulltan Mehmeti i Dyte te thoshte se do i shkaterroi te tere dhe se s’do le gure mbi gure. Dhe keshtu kishte bere- me ushtri te tije teper te medha ne numer do mesyje dhe arrije te shkaterroi e djeg krejt c’kishte ketu; Popullaten do e vras e pres dhe do e deboi gjithandej jo vetem kendej pari por edhe pertej Adriatikut ne Itali te sotme.
Numer i konsiderueshem i ushtarve turq, pas pushtimit qe i beri Ilirise qe nga Bosnje- Hercegovina e kahdo qe po shtriheshin iliret deri ne Epir, do qendrojne ketu, do marrin poste me rendesi, do martohen dhe do krijojne familje nga femra te popullates sone ose nga femra te popullatave te lindjes qei kishin sjellur ketu per te banuar vise tona te shpopulluara tashme e te shperngulura ose qe kishin lene toka te tyre te plleshme e qe tani ishin ngjitur maleve per t’u strehuar nga dhuna dhe terrori i pushtuesit qe me cdo gje iu kishte rene ne qafe. Kishte nga popullate arberish dhe epirotesh qe ose nen dhune ose per t’i ikur asaj e ndoshta edhe per ndoj pozite te favorshme ne shoqeri kishin lene fe te tyre dhe kishin pranuar islamin. Kishte edhe te tille qe rezistuan dhe qe nuk deshen te bejne kete. Keta vuajten tejmase edhe nga kierarki pushtuese por edhe nga vendoret, vellezerit e tyre, qe tani kishin nderruar fe dhe qe kishin pushtet; Ndersa qe meq kishat po i lejonte perandoria turke tek popuj te tjere ne rrethina tona- keta katolik e orthodoks do gjejne mbeshtetje dhe strehim ne to dhe tek klerik te tyre te cilet pak nga pak do iu humbin identitet te tyre etnik dhe do i pervetesojne s’i beri- keta te veriut Shkie e ata te Jugut Grek.
Te permende se deri ketu po quheshim arber dhe epirot, kete na e thot edhe fakti se Gjergj Kastrioti- Skenderbeu po njihej si mbret i tyre me heret. Tani, pra shume vite pas vdekjes se Kryetrimit, diku ne Shek. XVI- XVII kemi te krijuar muslimanet ketu e te cilet do quhen Shkep- tar (Shkep- shperndaj) dhe popullate tjeter- Shkja- Shkizma- te tille qe kan rreshqitur ne dic tjeter, dhe Arvanit- Arber te bere dic tjeter- grek. Ky popull, pra Iliret- arberit dhe epirotet varsisht fese dhe ne cilen dogme fetare u mbeshteten- krijuan Shkeptaret (Shqiptaret), Shkiet (Sherbtoret- Serbet) dhe Arvanitet (Greket); E me luftrat dhe me perpjekjet e vazhdueshme me pas per clirimi dhe emancipim te tyre- shume me vone krijuan shtete te tyre: Shtetin Grek te ndihmuar nga Gjermanet, Shtetin Serb te ndihmuar nga Ruset, dhe me pas krejt ne fund shtetin Shqiptar te ndihmuar nga Austriaket- qe te gjitha keto per interesa te atyre qe i krijuan ose qe i ndihmuan te krijoheshin. Pra kudo ketu ka gjak te perzier por kudo ka gjak ilir; E ndoshta me se shumti ne Mal te Zi te cilin kryekeput e kemi krijuar ne dhe nga gjak i yne.
Ne kerkim te njohjes te se kaluares dhe ne zbardhje thellsisht te saje; Ose, kush jane serbet, kush i faktorizoi si komb dhe cili eshte shteti i tyre e kush e krijoi ate???!!! Mesojme se emertimin Serb ne vitin 1815 per here te pare e kishte menduar dhe permendur Vuk Karaxhixhi pasardhes i Arberve te cilet nuk muaren fene islame e te cilet per t’i ikur persekutimit dhe ndeshkimit mizor ne lidhje me kete mospranim feje te cilen po e shperndanin turqit otoman teper barbarisht me zjarr e me hekur. Kete emertim e kishte nxjerrur nga fjala sllave slluga- rob, ndersa qe e kishte bere mbeshtetur ne idene e Shkolles se Vjenes qe pas largimit te turqve te krijohej ndoj shtet pro- austriak ne menyre qe ruset te mos krijonin Bullgarine e Madhe.
Mu per kete gjermanet, me Marrveshjen e Vjene te vitit 1850, kishin futur Gjuhen Boshnjake ne Pashallekun e Smedereves ne te ashtuquajturen Serbi, ne menyre qe te hiqej dialekti bullgar i cili ne keto treva po perdorej deri athere e qe nuk ishte tjeter pos nje gjuhe kishtare, kaine bullbare, e mbetur nga kohe e perandorise romake te lindjes e quajtur si Perandori Bizantine, apsolutisht e njejte me gjuhen e se folmes se Goraneve (Malesoreve) e Torbesheve (Torbe- Qante kurbeti) tane te cilet kete te folme edhe sot e kesaje dite e quajne „Nashki“ (Gjuha e Jone) dhe te cilet ne vitet pas autoomise se ’74 ne kohe lirie e zgjimi te tyre etnik e kombetare po keshilloheshin me historian te shumte e me njerez te dijes e te kultures, ketu ne Kosove, se kah te orientoheshin e kah t’ia mbanin per t’iu mbeshtetur e bashkuar ndoj etnie a kombi; Por qe keta dietar e intelektual, si historiani Muhamet Pirraku etj, mec ende ishin kohe pushtimi serb, do tregohen te kursyer dhe sado po iu tregonin histori te tyre te se kaluares- megjithate i kishin keshilluar qe ne keto rrethana te mbanin anen e Muslimaneve dhe te Boshnjakeve, ndersa qe po mjaftoheshin te mos mbanin ane te etnis e kombit dhe shtetit serb, mec kjo do thoshte tjetersim, tehuajsim e edhe asimilim dhe humbje te rrenjeve pellazge- ilire- arberore per ta.
… Dhe mu per kete, ne Vjene, qepet Shajkaqja e pare; Dhe mu per kete gjermanet ne vitin 1878 ne Berlin krijuan Serbine e cila nuk kishte ekzistuar kurrnjehere me pare.
Turqit ne kete kohe sherbyesit e tyre po i quanin me emra te ndryshem, nga me te ndryshmit, kaurr, vlleh etj, ndersa qe emri Serb ishte krejt i pa ditur dhe i pa njohur per ta e per kedo.
Te gjithe Nemanjet ishin katolik, dhe ne Vatikan permenden si Nemanje Arber, gjersa turqit ne defteret e tyre i permendnin si arnaut Nimani.
Serbet as qe kan ekzistuar derisa gjermanet nuk e menduan e krijuan etnine e tyre. Fene orthodokse- pravosllave, ne Ballkan, e kane sjellur turqit pak kohe me vone dhe gati njekohesishte me fene islame.
Sveti (Shenjti) Sava- ishte Saba Nimani, Kryepeshkop i Kishes Rimo- Katolike, i perkushtuar Papes Honorius- Arber, nga gjyshi Xhaviti nga Malesia e Tuzit, dhe kroat per nga nena Ana Boric, i cili ka jetuar ne Rasciji (Ras)- Emertim i vjeter Iliro- arberore per Sanxhakun e sotem te Novi Pazar (Tregu i Ri).
Ne anen tjeter, ne kete kohe, turqit- Katedralen katolike ne Peje e kan riemertuar Patrikana e Pejes ngase iu kishte konvenuar me shume qe Rajen ta genjente, ta manipulonte dhe ta udhehiqte patriarku turk Vaseljenski i sjellur enkas nga Stambolli sesa Papa nga Roma. Turqit po vendosnin e emronin te gjithe patriarket, kurse qe patriarkun kryesore Vaseljenskin ne kreun e kishes orthodokse, ata e zgjedhin dhe emrojne edhe sot e kesaje dite.
I ashtuquajturi Shen Sava po thoshte se ishte serv (Sherbyes) i Zotit. Bizantinet me „Servus Tribalus“ po nenkuptonin grupim, shtrese, sherbetoresh dhe kjo nuk ishte emer i ndoj populli; Keltet, sherbyesit po i quanin „Serb- ish“ ndersa qe me te injejtin emer sherbyesit i quajne edhe sot Iranianet ngjashem me te paret e tyre Perset; Gjersa Arabet sherbetoret e tyre i quajne „Sorabi“, Turqit i quajne „Serb- es“, e Iliret sherbyesit po i quanin „Sherb- ues“; Tibetasit- „Serb“; Anglezet- „Servants“; Kurse qe ne frengjisht Servia- eshte vendi i sherbyesve.
Dhe nese i shtojme kesaj se Shka- Shkja, Shkjau (Shkizma- Shkiti- Rreshqiti) eshte shqiptari katolik ose orthodoks i cili meq nuk deshi te nderroi fe (te le kryqin) e te marr fene islame, iu bashkua kishes e cila i ofroi strehim dhe pak nga pak humbi dinjitetin qe kishte e bashk me te edhe krenarine dhe gjuhen, na del se ai humbi gjithe c’kishte bashk me etnine e tije dhe u be serb (Sherbyes). Pra ai iu bashkua etnise serbe bashk me kishen e tije; Dhe ky eshte shpjegimi si humbem pos pjese popullate edhe objekte te kultit fetare; Ndersa qe e gjith kjo na kishte ndodhur qe nga fillime te pushtimit turk dhe vecmas kishte marre hov nga fundi i Shek XVI e deri ne fund te Shek. XVII- te.
Nisur dhe mbeshtetur ne keto, historiani yne i vyer edhe do mund te jepte zgjidhje te qendrueshme ne dilemat qe na dalin shpeshere nese dikush nga familje Kastriotesh kishte gjak te huaj (Sherbyesish- Serbesh) sic na permendet shpeshere; Dhe se vertete nese Gjergj Kastrioti- Skenderbeu, qe s’ishte tjeter pos nje arber, kishte vrare e prere ndojhere ne luftrat e ne veprimet e tije prej strategu, luftetari, udheheqesi, e prijesi- shqipetare te ritit islam vetem perse keta ishin te tille ose neve thjeshte na jane perzier e mjegulluar gjerat ngase te tille shqipetare nuk kishte ne kohen e tije, dhe se keta element, shqipetare te ritit islam i kemi te krijuar tek mepastaj.
… Dhe do permbyste gjithe kete mizeri genjeshtrash ne historiografin tone te vjeter e te re, te serbeve, e edhe te shteteve te tjera; Dhe do zhdaraviste tere perden qe qellimshem na krijuan si mjegullnaje, e na fshehen, vjedhen, e grabiten dhunshem te kaluaren me qellimin e vetem te na e erresojne te ardhmen. E ndersa qe kete duhet bere qe tani- perndritja e se vertetes dhe nxjerrja e saje ne sy botes, ne shesh, per neve do thote jete.
Ne Vranic; Ne 28.10. 2015. SB/SB.
