Kurrë s`më kishte shkuar mendja se ekzistojnë shënime dhe libra pë jetëgjatësinë e të parëve tanë. Neve na janë mëshehur shkrimet, na është mëshehur edhe historia . Ditë e zezë ishte ajo ditë kur turqit osmanllinj na erdhen kendej pari ; na robëruan dhe me ndalimin e shkollimit na e bënë të pamundur që të jemi me lumenjtë e botës plotë libra dhe histori për ne. Ishte edhe më fatkeqe futja e jonë nën thundrën e një populli tjetër të pa origjinë, të pa certifikatë të lindjes -serbëve. Errësirë totale ! Edhe pse shkrimi i sotëm e ka një qëllim tjetër , ju lutem të ma kuptoni si një protestë kundër analfabetizmit tonë sa i përket historisë dhe kundër disa politikanëve prijësve fetar,, mediajave dhe portaleve të cilat kryekëput në mënyrëre e tyre po e mbjellin farën e urrejtjes kundërvetvetes , kundërshqiptare. Nuke di nga vjen ky guxim mohues , ky guxim nënshtrues ndaj një të keqeje e cila e përgatitë shuarjen tonë kombëtare. Nuk e di se me çfarë ndërgjegje personale , familjare dhe kombëtare mundet ato paçavure të paraqiten publikisht . Nuk e di se me çfarë ndërgjegje krenohen para fëmijve të tyre me të arriturat nga tradhtia kombëtare. Nuk e dij se çfarë guximi e mbjellin në familjen e tyre faren e tradhtisë . Krenari familjare e molisur për një të ardhme të fëlliqur ! Boll mo !
Por në librat e gjetur , ku bëhet fjalë për historikun e jetëgjatësisë ; shkaqet , ndikimet dhe pse-ja e jetës së gjatë merren edhe ilirët për studim. Jetëgjatësi e vërtetuar , të cilën duhet kërkuar edhe në librat tjera, edhe në kronikat e kohës ilire të cilat janë mëshehur po qe me siguri janë dikund.
Gjeriatrika është shkenca që fokusohet për kujdesin shëndetsor pëtë moshuarit ., shkencë e cila ka për qëllim ruetje e shendetit dhe arritjen e jetësë gjatë (Geriatrics or geriatric medicineis a specialty that focuses on health care of elderly people. It aims to promote health by preventing and treating diseases and disabilities in older adults. There is no set age at which patients may be under the care of a geriatrician or geriatric physician, a physician who specializes in the care of elderly people. Rather, this decision is determined by the individual patient’s needs, and the availability of a specialist. It is important to note the difference between geriatrics, the care of aged people, and gerontology, which is the study of the aging process itself)
Në librin e Richard A.Kennyt Monografia gjenetike shkruan :” Sipas Plinit në kohëra të vjetra Dandoni Ilir paska pasë jetura 500 vjet . Ky shënim është shumë i tepruar thotë Autori Kenny , por e ka një thërmi të së vërtetë sepse kemi shumë shembuj të jetës së gjatë tek fiset Ilire. Luciani ka shenuar që mbreti Bardhyli i kishte hypur kalit për të shkuar në luftë në moshën e tij 90 vjeçare. Në libër thuhet që në të gjithë gurë-varrezat e kohës Romake të gjetur në teritoret e Ilirikut dhe Histrisë , mosha e të vdekurve e tejkalon shumë atae 70 vjeçare.
Por mos të harrojmë Hundëzakët jetojnë rreth 100- 40 vjet. Një djali të lindur nëna i jep gjinj deri në tre vjet, kurse vajzës vetëm dy. Në Hundëzë nuk ka ndarje të çifteve të martuara. E quajnë veten hundëzakë, sepse lugina mes malesh ku jetojnë e ka formën e hundës. Gjuha e folur prej tyre është BURRUSHASKI (burrërrishtja), gjuhë e cila nuk shkruhet. Burrat veshin SHALVARE (shal-vare), ndërsa gratë bluzën e tyre e quajnë KAMISHA. Vallet e tyre shoqërohen nga tupanët, fyejt apo pipëzat dhe valltarët kërcejnë të kapur dorë për dore në rreth. Në raste festash burrat veshin pelerinë leshi të quajtur çuka. Në tetor është festa e vërës (pijeve alkoolike). Gratë nuk janë të mbuluara me perçe. (Hundëzakët – Leshkuqët e Aleksandrit të Madh nga Fahri Xharra )
Pra të hulumtojmë dhe të gjejmë atë çka është shkruar për të parët tonë sepse ata e kanë bërë historinë
Fahri Xharra, 08.11.15 Gjakovë
