Shkrimi më i vjetër në botë po del shkrimi i Vinçës -5300 parKR.
Një pyetje që në fillim; a është “Cirilica Serbe” e vërtetë serbe?
Serbët shkruajnë “ sigurisht që kemi dëgjuar se cililika e ynë (serbe fxh) është me origjinë serbe, dhe se të parët tanë ( të serbëve fxh) ishin shumë të ditur dhe e shkruan gjuhën që para 7000 vjete (DA LI JE SRPSKA ĆIRILICA ZAISTA SRPSKA? Verovatno smo čuli priče o tome kako je naša ćirilica srpskog porekla, te da su je izmislili naši vrlo pismeni preci pre 7000 godina.)
Pse nuk e kemi pyetur veten pse shkronjat cirilike serbe duken në atë formë që janë sot, ç`lidhje ka leximi me shkrimin? Nëse shkronja R (cirilike P ) nuk e ka formën e siluetës së kokës , dhe se është dashur të ishte G ( nga serb. Glava-Koka) .
Pse shkronja serbe Sh(Ш),nuk i paraqet dhëmbët dhe lexohet Sh e jo Z?
Nëse duam që të lexojmë ashtu si shkruajmë ( sipas Vuk Kraxhiqit,fxh ) atëherë duhet të vertetohemi ne prejardhjen e alfabetit grek, duke e ditur që cirilika ka ardhur nga greqishtja.
Shkronjat greke quhen:: alfa, beta, gama, delta, epsilon, zeta, eta, teta, jota, kapa, lambda, mi, ni, ksi, omikron, pi, ro, sigma, tau, ipsilon, fi, hi, psi, omega., Nese i pyesim grekët se çka dotëthot sejcila shkronjë, ata nuk e dinë ; normalisht qe nuk e dinë.
(DA LI JE SRPSKA ĆIRILICA ZAISTA SRPSKA? Verovatno smo čuli priče o tome kako je naša ćirilica srpskog porekla, te da su je izmislili naši vrlo pismeni preci pre 7000 godina. Me- đutim, na osnovu izgleda samih ćiriličnih slovnih znakova mi možemo doći do stvarnog odgovora na pitanje porekla ćirilice. Verovatno smo se nekada pitali zašto određena slova naše ćirilice izgledaju baš tako i tako, i kakve veze ima njihov izgled sa samim njihovim izgovorom. Zašto se znak R (ćirilično Р) koji izgleda kao silueta glave, izgovara glasom R, a ne glasom G? Zašto se znak Š (Ш), koji izgleda kao da predstavlja zube, čita kao Š, a ne kao Z, itd. Ako hoćemo da utvrdimo poreklo srpskog pisma ― ćirilice i zašto se slovni znakovi izgovaraju tako kako se izgovaraju, onda treba da utvrdimo poreklo grčkog alfabeta, jer je ćirilica nastala pod uticajem grčkog pisma, uz njegove vrlo male korekcije. Slova grčkog alfabeta se zovu: alfa, beta, gama, delta, epsilon, zeta, eta, teta, jota, kapa, lambda, mi, ni, ksi, omikron, pi, ro, sigma, tau, ipsilon, fi, hi, psi, omega. Ako upitamo nekog Grka šta znače ti nazivi na njegovom grčkom jeziku, on će nam odgovoriti da osim nekoliko samoglasnika ti nazivi ne znače ništa.)
Aktivitetet arkeologjike ne Vinçë kanë filluar që nga viti 1908, pastaj kanë vazhduar me 1911-1913,1924, 1229,1931, 1934, 1978, 1982.1983. Pra zbulimi shkrimit të Vinçës është shumë me vonë se 4 C -ja e serbëve të dikurshëm( shek. 11)
Sipas Herodotit ( shek V prKR) Grekët , në shek .7 paraKr e morrën shkrimin nga tregtarët fenikas të cilët ishin popull semit, dhe shkronjat semite e paraqesin atë vokal që e shkruajnë: “ Alef”- koka e Lopes (vizatimi) , “Bet “ – shëpia ; “Gamel” – kamelja, “Shin “ -dhëmbët ; “ Tav” – shenjë kryqi etj.
(Slovni znak “Alef” zaista i predstavlja crtež krave (kravlje glave) a to je naše slovo ― A. Znak “Bet” predstavlja kuću ― B (Б). “Gamel” predstavlja kamilu g ― G (Г). “Dalet” predstavlja vrata ― D (Д). “Reš” predstavlja glavu R ― R (Р). “Šin” predstavlja zube s ― Š (Ш), “Tav” predstavlja znak (krstić) T ― T, itd. )
Pra çdo fakt që e gjejmë e hedhë poshtë teorinë serbe se cirilica ka lindur nga shkrimi i Vinçës , dhe se 4 C-ja nuk është “samo sloga spashava srbe “ ( vetem harmonija i bashkon serbët ).
Populli serbe është i formuar nga shqiptarët- Jusuf Buxhovi thotë: Madje, edhe kur Serbia është pranuar si shtet në kongresin e Berlinit më 1878, sipas burimeve osmane dhe austro-hungareze, rreth gjysma e asaj popullate nuk ishte serbe. Shumicën e përbënin shqiptarët dhe vllahët, siç nuk kishte shumicë greke, por arvanite, edhe Greqia kur u pranua si shtet më 1831.( Serbia është “krijuar” nga shqiptarët, Jusuf Buxhovi, Shqip – 16 Janar 2013)
Shenja nga shkrimi i Vinçës spjegohet kështu ; Bota e ndarë në 4 anët e horizontit Veriu , Jugu, Perëndimi dhe Lindja ( astronomia në atë kohë ishte shumë e zhvilluar ) dhe 4 pozitat e Hënës. Asgjë nuk ka të bëj as me serbët e as as me ciliken serbe. Deshira dhe lamija e serbëve për të qenë populli më i vjetër i botës mbetet vetëm në shkrimet e tyre “historike “ e asgjë më shumë. Historia flet ndryshe.
Ćirilica. Ćirlično pismo je nastalo kao derivat glagoljice i grčkog ustavnog pisma. Sastavljači glagoljice su braća Ćirilo i Metodije , a ćirilice Kliment Ohridski. Vremenom, došlo je da nacionalnih redaktura ćiriličnih pisama kod naroda koji su je upotrebljavali ili je upotrebljavaju još uvijek.
* Srpska ćirilica. Ćirilicu kakva se danas koristi kod Srba uobličio je Vuk Stefanović Karadžić. Iz staroslovenske azbuke je preuzeo 24 slova, dodao 5 novih (lj, nj, ć, đ, č) i latinično “j”. Svoju reformu je izveo 1818 godine objavljujući “Srpski riječnik”. Srpska azbuka ima 30 slova a njeno osnovno obilježje je fonetsko, odnosno, svakom slovu odgovara jedan glas, u skladu sa maksimom “piši kao što govoriš a čitaj kao što je napisano”.
Krajem 9. veka pojavljuje se prvo Ćirilicno pismo Glagoljica sa 38 slova. Početkom 10. veka Srbi prihvataju novo pismo pod nazivom Ćirilica, koja je u osnovi Grčko uncijalno pismo poznato pod nazivom Ustav. Oba pisma stvorena su za Staroslovenski jezik koji je bio književni jezik od 10-12 veka, a koji danas nije maternji jezik ni jednog slovenskog naroda.
Fahri Xharra.21.12.15
Gjakovë
